Zachowanie sprawności ruchowej jest ważne, jednak zajęcia rehabilitacyjne dla osób starszych powinny obejmować szerszy zakres działań. Jakość życia seniorów zależy również od tego, czy mogą uczestniczyć w życiu lokalnej społeczności, rozwijać swoje zainteresowania, budować satysfakcjonujące więzi z ludźmi. Nie jest prawdą, że starość niesie wyłącznie ograniczenia. Jeśli się z niej dobrze skorzysta – daje szereg możliwości.
Rehabilitacja seniorów jako działanie interdyscyplinarne
Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) rehabilitacja stanowi proces aktywnej zmiany umożliwiającej niepełnosprawnej osobie nabycie wiedzy i umiejętności potrzebnych do optymalnego funkcjonowania somatycznego, psychicznego i społecznego.
Jak ujęła to specjalistka pracująca w Domu Seniora Harmonia: Celem rehabilitacji seniora jest to, aby mógł on czerpać satysfakcję ze swojego życia, doświadczał radości i czuł się potrzebnym. By żył w harmonii z naturą i drugim człowiekiem.
Rehabilitacja seniorów w zakresie ruchu i czynności manualnych
Utrzymanie dobrej kondycji fizycznej zwiększa samodzielność seniora, łagodzi dolegliwości bólowe i sprzyja lepszemu samopoczuciu. Przeciwdziała chorobom takim jak miażdżyca czy osteoporoza, pomaga utrzymać odpowiednią wagę. Może przybrać różną formę: gimnastyki, spacerów lub marszy, pływania, tańca. Musi być dostosowana do wieku i aktualnego stanu zdrowia seniora. Osoba w wieku 60+ może wykonywać bardziej dynamiczne ćwiczenia w postawie stojącej, podczas gdy dla jej sąsiadki zbliżającej się do osiemdziesiątki korzystniejsze będą ćwiczenia na krześle. Rehabilitacja jest wskazana także dla osób leżących.
Rehabilitacja seniorów poprzez rozwijanie zainteresowań i aktywne uczestniczenie w społeczności
Odpowiednia dla wieku sprawność fizyczna i lepsze samopoczucie sprawiają, że starsza osoba chętniej nawiązuje kontakt ze światem zewnętrznym. W kontekście zdrowia psychicznego rehabilitacja seniorów polega na tworzeniu społeczności, w których mogą rozwijać umiejętności już posiadane, np. gotowania czy majsterkowania, oraz uczyć się rzeczy nowych, np. obsługi komputera. Ważne jest uprawianie hobby, wspólne chodzenie do kina czy do teatru, wyjazdy na wycieczki.
Rehabilitacja seniorów poprzez celebrowanie bliskich więzi i życia duchowego
Na każdym etapie życia, także w starości, człowiek potrzebuje bliskich, wspierających więzi. Osoby starsze doświadczają radości życia, gdy są odwiedzane przez swoich bliskich i czują, że mają swoje miejsce w życiu następnych pokoleń.
Dysponując doświadczeniem długiego życia, seniorzy potrafią spojrzeć na wiele spraw z innej perspektywy. Mogą potrzebować rozmowy na głębszym poziomie emocjonalnym na temat swojej przeszłości lub przeżyć związanych ze starością. Wówczas mogą im pomóc osoby przygotowane do tego typu posługi – psychoterapeuci lub duszpasterze. Działania mające na celu utrzymanie dobrej kondycji mentalnej i emocjonalnej to nieodzowny aspekt rehabilitacji osób starszych.
