Agorafobia to zaburzenie lękowe, które charakteryzuje się silnym lękiem przed miejscami publicznymi lub sytuacjami, z których trudno jest uciec lub w których nie ma dostępnej pomocy. Choroba ta może powodować poważne ograniczenia w codziennym życiu i utrudniać normalne funkcjonowanie społeczne.
Agorafobia – na czym polega?
Agorafobia jest to mało popularne zaburzenie lękowe, które charakteryzuje się silnym strachem przed miejscami publicznymi, otwartymi przestrzeniami. Osoby z agorafobią często unikają takich miejsc lub sytuacji, co może wpłynąć na ich codzienne życie i funkcjonowanie społeczne. Agorafobia często występuje wraz z innymi zaburzeniami lękowymi, takimi jak panik, fobie społeczne czy zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne.
Jakie są objawy agorafobii?
Agorafobia jest zaburzeniem które często występuje, jednak osoby zmagające się z nim nie zawsze mają świadomość, że zmagają się właśnie z tym rodzajem fobii. Objawy agorafobii są dosyć charakterystyczne, jednak mogą być mylnie odbierane. Do objawów zaliczamy:
- Lęk przed sytuacjami, w których ucieczka lub uzyskanie pomocy w razie wystąpienia lęku może być trudne lub niemożliwe, np. w tłumie, w transporcie publicznym, w sklepie, w miejscu publicznym.
- Unikanie sytuacji, które wywołują lęk, a także unikanie miejsc, w których w przeszłości pojawił się lęk.
- Doświadczanie ataków paniki lub innych objawów lękowych, takich jak pocenie się, drżenie, duszność, zawroty głowy, nudności lub ból w klatce piersiowej, w sytuacjach, które powodują lęk.
Warto również dodać, iż na co dzień taki rodzaj fobii jest bardzo uciążliwy, i znacznie obniża jakość życia. Może to prowadzić do unikania miejsc publicznych, tłumów lub sytuacji, w których trudno jest uciec, takich jak np. samoloty, autobusy lub windy. Objawy agorafobii obejmują również objawy somatyczne, takie jak przyspieszone bicie serca, pocenie się, drżenie, uczucie duszności, nudności lub zawroty głowy. Chorzy mogą także odczuwać panikę i lęk, a unikanie sytuacji może prowadzić do izolacji społecznej i ograniczenia funkcjonowania codziennego życia.
Jakie są przyczyny agorafobii?
Przyczyny agorafobii niestety nie są jednoznacznie określone. Podejrzewa się, że choroba może mieć podłoże genetyczne lub wynikać z doświadczeń traumatycznych. W niektórych przypadkach agorafobia może pojawić się po przebytym ataku paniki lub innej traumie, która związana była z miejscem publicznym. Niektóre badania sugerują również, że na rozwój agorafobii mogą wpływać czynniki zewnętrzne, takie jak stres, problemy rodzinne czy nieprzyjemne doświadczenia w przeszłości.
Agorafobia – choroby współwystępujące
Agorafobia jest chorobą lękową, która często towarzyszy innym zaburzeniom psychicznym. Choroby te mogą być przyczyną rozwoju agorafobii lub wynikać z jej objawów. Współistniejące zaburzenia psychiczne obejmują między innymi:
- Zaburzenia depresyjne – często towarzyszące agorafobii, które wynikają z izolacji społecznej i braku poczucia kontroli nad swoim życiem.
- Zaburzenia lękowe – agorafobia jest jednym z wielu rodzajów zaburzeń lękowych. Osoby z agorafobią często cierpią również na inny typ lęku, np. zespół lęku napadowego.
- Zaburzenia osobowości – osoby z agorafobią często mają trudności z radzeniem sobie ze stresem i emocjami, co może prowadzić do zaburzeń osobowości, takich jak borderline czy histrioniczne.
- Zaburzenia snu – osoby z agorafobią często cierpią na bezsenność lub problemy ze snem.
Warto pamiętać, że współistniejące choroby psychiczne zwiększają ryzyko powikłań agorafobii i utrudniają jej leczenie.
Jak diagnozuje się agorafobię?
Agorafobia diagnozowana jest przez specjalistów z dziedziny psychiatrii lub psychologii. Diagnostyka opiera się na szczegółowym wywiadzie oraz badaniu psychiatrycznym lub psychologicznym pacjenta. Lekarz pyta o objawy i historię chorób psychicznych w rodzinie, aby wykluczyć inne zaburzenia lękowe. W diagnostyce mogą pomóc również kwestionariusze i testy psychologiczne.
Jak wygląda leczenie agarofobii?
Leczenie agorafobii polega przede wszystkim na terapii poznawczo-behawioralnej, która ma na celu zmianę myślenia i zachowania pacjenta. Często stosuje się też farmakoterapię, czyli podawanie leków przeciwdepresyjnych, anksjolityków i beta-blokerów. Ważne jest również wprowadzenie zmian w stylu życia, takich jak regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta i odpowiednia ilość snu. Terapia grupowa i wsparcie rodziny także mogą być pomocne w procesie leczenia.
Gdzie szukać pomocy w przypadku agorafobii?
W przypadku agorafobii, oprócz pomocy specjalisty, takiego jak psycholog lub psychiatra, można skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu, który zleci badania i ewentualnie skieruje na dalsze leczenie. Warto również poszukać grup wsparcia, w których osoby z agorafobią dzielą się swoimi doświadczeniami i mogą wzajemnie motywować się do działania.
Agorafobia a terapia domowa
Należy pamiętać, że agorafobia to poważne zaburzenie, które wymaga specjalistycznej pomocy i terapii prowadzonej przez doświadczonego terapeutę. Niemniej jednak, istnieją pewne kroki, które można podjąć w domu, aby pomóc sobie w leczeniu agorafobii:
- Ćwiczenia oddechowe: agorafobia często jest związana z lękiem przed atakiem paniki, który może powodować objawy fizyczne, takie jak przyspieszone bicie serca i problemy z oddychaniem. Ćwiczenia oddechowe, takie jak głębokie i spokojne oddychanie, mogą pomóc w zmniejszeniu tych objawów.
- Techniki relaksacyjne: korzystanie z technik relaksacyjnych, takich jak medytacja lub joga, może pomóc w zmniejszeniu poziomu lęku i napięcia w ciele.
- Systematyczne narażanie się na sytuacje lękowe: systematyczne narażanie się na sytuacje, które wywołują lęk, może pomóc w stopniowym przezwyciężaniu agorafobii. Warto jednak podkreślić, że tę technikę najlepiej stosować pod okiem doświadczonego terapeuty.
- Zmiany stylu życia: zmiany w stylu życia, takie jak regularne ćwiczenia, zdrowa dieta i regularny sen, mogą pomóc w zmniejszeniu objawów lękowych.
Należy jednak pamiętać, że samodzielne próby radzenia sobie z agorafobią mogą być nieskuteczne lub nawet szkodliwe. W przypadku tego zaburzenia zawsze zaleca się konsultację z doświadczonym specjalistą, który pomoże w wyborze najlepszych dla pacjenta metod leczenia i terapii.
Pamiętaj o telefonie zaufania
Telefon zaufania to instytucja, która może stanowić wsparcie dla osób zmagających się z agorafobią. Osoby te często odczuwają silne lęki i unikają wychodzenia z domu, co utrudnia im kontakt z innymi ludźmi i szukanie pomocy. Telefon zaufania, gdzie można porozmawiać z profesjonalnymi terapeutami lub wolontariuszami, może być dla nich cennym narzędziem. Dzięki temu mogą poczuć się usłyszane i zrozumiane oraz otrzymać wsparcie emocjonalne. Telefony zaufania w Polsce to m.in. 116 123 (całodobowy) lub 800 70 22 22 (od poniedziałku do piątku w godzinach 12:00-20:00).