Nebulizatory są coraz bardziej popularną formą leczenia, szczególnie u osób które posiadają dzieci. Są one łatwo dostępne, a ich cena nie jest wysoka. Dlaczego warto zaopatrzyć się w nebulizator, i do czego on tak właściwie służy?
Nebulizator – co to za urządzenie?
Nebulizator jest częścią inhalatora, z jego pomocą możemy wykonać nebulizację. Nebulizator jest urządzeniem którego zadaniem jest doprowadzenie leku drogą wziewną do naszego układu oddechowego. Aby taka nebulizacja była przeprowadzona poprawnie, inhalator musi dodatkowo być wyposażony w specjalny pojemnik na lek. Zadaniem nebulizatora jest przekształcenie leku który ma postać płynną w aerozol.
Kto i kiedy może stosować nebulizację?
Nebulizacja jest uznawana za technikę inhalacyjną. Zaliczana jest również do zabiegów terapeutycznych oraz profilaktycznych. Nebulizację stosujemy w takich celach jak:
- Rozrzedzenie wydzieliny zalegającej w oskrzelach
- Odkrztuszenie wydzieliny
- Nawilżenie śluzówki i dróg oddechowych
- Rozszerzenie oskrzeli
- Poprawieni drożności
- Zmniejszenia stanów zapalnych dróg oddechowych
- Aby zminimalizować ryzyko pojawienia się skutków ubocznych
- Uzyskanie szybszego działanie leku
Za pomocą nebulizatora często podawane są leki rozszerzające oskrzela, leki mukolityczne a także inne lekarstwa których zadaniem jest dotarcie bezpośrednio do organizmu i naszych dróg oddechowych. Bardzo często stosowana jest również nebulizacją, w której zastosowanie znajduje sól fizjologiczna, która działa nawilżająca, a także pomaga w chorobach górnego układu oddechowego. Najczęściej nebulizacje stosuje się podczas takich chorób jak:
- Astma
- Obturacyjnej chorobie płuc
- Zapaleniu płuc
- Zapaleniu oskrzeli i oskrzelików
- Mukowiscydozie
- Chorobach alergicznych
- Zapaleniu krtani
- Grzybica układu oddechowego
- Przeciążenie głosu
- Mechanicznej wentylacji
- Zapaleniu zatok
Dlaczego warto stosować nebulizatory i jakie są jego rodzaje?
Inhalacja jest bardzo znaną i często stosowaną metodą podawania leków, olejków eterycznych czy ziół poprzez wziewy. Jeżeli chodzi o nebulizację, to różnica polega na tym, iż leki podawane są w postaci aerozolu, a nie jak w przypadku inhalatora w postaci pary wodnej. Zaletą nebulizatora jest również podanie leku wprost do dróg oddechowych, co dodatkowo powoduje szybsze i dokładniejsze wchłanianie. Nebulizatory dzielimy na:
- Pneumatyczne – najmniej popularne z powodu długiego czasu inhalacji oraz hałaśliwości. Wymaga również kompresora wytwarzającego powietrze, co bywa dosyć niewygodne. Zaleta jest chyba jedynie możliwość podawania tlenu i dosyć niska cena. Pneumatyczne nebulizatory dodatkowo dzielimy na:
- Pneumatyczne z praca ciągłą
- Pulsacyjne
- Aktywowane wdechem
- Dozymetryczne
- Ultradźwiękowy – najczęściej stosowane, są ciche a jednocześnie mają duży zbiorniczek na lek. Minusem jest to iż nie można ich stosować w terapii dolnych dróg oddechowych.
- Siateczkowy (membranowy) – małe, bardzo ciche przenośne urządzenie którego koszty są najwyższe. Charakteryzują się szybką podażą leku. Warto zaznaczyć że ten rodzaj nebulizatora generuje najmniejsze straty leku.
Na co zwrócić uwagę przed zakupem?
Nebulizatory potrafią być dosyć głośne, dlatego przed zakupem warto zwrócić uwagę na decybele, szczególnie jeżeli zakup dedykowany będzie dziecku. Drugą ważną rzeczą jest pojemność pojemniczka na lek, oraz czas inhalacji. Dodatkowym atutem będzie zakup małego przenośnego nebulizatora, który zdecydowanie ułatwi podanie leku na przykład w trakcie podróży.
Pamiętaj aby wybór nebulizatora był dostosowany do wieku, choroby oraz rodzaju podawanego leku. Nie każdy nebulizator jest w stanie w pełni rozbić wszystkie cząsteczki stosowanego leku. W poniższej tabeli przedstawiamy dodatkowe istotne parametry :
| MMAD | Wielkość cząstek | Od 1 do 3 mikrometrów |
| Frakcja respirabilna | % czątek jakie generuje urządzenie | 80%-90% |
| Objętość rezydualna | Objętość roztworu leku – czyli tego niewykorzystanego | Od 1 do 3 mililitra – im mniejsza wartość, tym mniej leku nie zostanie wykorzystana |
| Przepływ gazu | Od 8 do 16 L/sekunde | |
| Decybele | Głośność | Do 55 decybeli ( wyższe wartości są głośne) |
Jak działa nebulizator – jak go poprawnie używać?
Zastosowanie nebulizatora nie powinno sprawiać problemu. Jest to bardzo proste do obsługi urządzenie, które wymaga jedynie zachowania sterylności, a także podanie odpowiedniej dawki leku. W przypadku zaleceń lekarza, można lek dodatkowo uzupełnić solą fizjologiczną. Nebulizator powinien być umieszczony na stabilnym podłożu, w taki sposób aby nic nie zasłaniało otworów wentylacyjnych czy wpływało na włączenie/wyłączenie sprzętu. Zanim pacjent przystąpi do nebulizacji, powinien dokładnie oczyścić nos. W przypadku pozycji pacjenta, najbardziej wskazana jest pozycja siedząca, jeżeli pacjent jest osoba leżącą należy podczas zakupu zwrócić uwagę czy dany sprzęt ma możliwość pracy w pozycji leżącej.
Warto również zwrócić uwagę na odpowiednią końcówkę do nebulizacji, do wyboru zazwyczaj są 3 opcje:
- Maseczka ( mała i duża)
- Ustnik
- Końcówka donosowa
Ustnik zapewnia najskuteczniejsze podanie leku, jednocześnie maksymalnie zmniejsza jego straty. W przypadku niemowląt najlepszą opcją jest jednak zastosowanie maseczki, należy zwrócić uwagę na to aby przylegała dokładnie do twarzy. Przy zapaleniu zatok warto jednak sięgnąć po końcówkę donosową.
Nebulizację wykonujemy przy pomocy spokojnych głębokich oddechów. Jeżeli podczas zabiegu wystąpią jakiekolwiek duszności, nasilony kaszel czy podrażnienia, należy bezpośrednio skontaktować się z lekarzem i odstawić leczenie do czasu ponownego kontaktu ze specjalistą.
ZAPAMIĘTAJ
Przy zastosowaniu leków sterydowych, po zakończonej nebulizacji konieczne jest wypłukanie jamy ustnej, oraz umycie twarzy. Jest to konieczne w celu wyeliminowania zakażeń grzybicznych.
