Zapewne każdy z nas słyszał o zaburzeniach odżywiania, które najczęściej występują wśród młodzieży. Są to poważne zaburzenia psychiczne, z którymi ciężko się uporać. Wyniszczają i osłabiają organizm chorego, który nie zauważa u siebie żadnego problemu.
Czym są zaburzenia odżywiania?
Zaburzenia odżywiania to przede wszystkim zaburzenia psychiczne. Główną rolę odgrywa jedzenie, którego chory sobie notorycznie odmawia lub przeciwnie – objada się, żeby później sprowokować wymioty. Wydawać się może, że owe zaburzenia dotyczą tylko ciała oraz zdrowia organizmu. Natomiast problem ma przede wszystkim podłoże psychiczne.
Do takich zaburzeń najczęściej dochodzi w grupie młodych osób, które dopiero kształtują swoją tożsamość i bardzo często borykają się z zaniżoną samooceną. Zaburzenia odżywiania są bezwzględnie zaliczane do grupy zaburzeń psychicznych i wymagają kompleksowego leczenia. Nierzadko problemy są bagatelizowane przez otoczenie chorego, co może prowadzić do groźnych, a czasem nawet śmiertelnych powikłań.
Problem może dotyczyć osoby w każdym wieku. Jednak o wiele częściej problem pojawia się wśród nastolatków oraz młodych dorosłych. W dodatku, wszelakie statystyki pokazują, że zaburzenia odżywiania zdecydowanie częściej dotykają kobiet. Wyróżnić możemy dwa najczęściej występujące zaburzenia, o których słyszał pewnie każdy z nas – anoreksja oraz bulimia. Jednak grupa zaburzeń odżywiania nie kończy się tylko na tych terminach.
Przyczyny występowania zaburzeń odżywiania
Niestety, ale do dziś nie ustalono, co tak naprawdę odpowiada za występowanie zaburzeń odżywiania. Jednak dobrym tropem jest teoria, która mówi, że problem może mieć swoje podłoże w uwarunkowaniu genetycznym. Dzięki prowadzonym badaniom, wiadomo, że osoby, których bliski krewny zmaga się z owymi zaburzeniami, mają zwiększone ryzyko na to, że problem pojawi się również u nich.
Jednak nie wszystko opiera się na genach. Duży problem leży również w środowisku, w jakim otacza się osoba chora. Prawdopodobnie duży wpływ na wystąpienie schorzenia ma również dzieciństwo. Problemy z rówieśnikami, mocno oddziałują na dalszą przyszłość psychiczną. Co więcej, różne nieprawidłowe postawy rodzicielskie mogą sprzyjać zaburzeniom odżywiania.
Na ten moment można stwierdzić, że największym problemem, dla osób chorych, jest i pewnie będzie, internet oraz media. Świat internetu opiera się na wyidealizowaniu życia oraz ludzi. Zdjęcia szczupłych, a czasem wręcz wychudzonych ludzi, mogą spowodować ogromne kompleksy u osób, która zmagają się z obniżoną samooceną. W ten sposób, chorzy wmawiają sobie, że tylko taki wygląd jest akceptowany i zaprowadzi ich do sukcesu czy pewności siebie.
Zaburzenia odżywiania – rodzaje
Zaburzenia odżywiania podzielić można na dwie grupy – pierwotne i wtórne. Niestety, ale druga grupa ciągle rozwija się o nowe choroby. Wszystko wynika z faktu, że ciągle zmienia się sytuacja życiowa współczesnych pacjentów. Co więcej, rozwój grupy wtórnej bardzo dokładnie obrazuje, jak ogromny wpływ na zaburzenia odżywiania ma środowisko oraz warunki współczesnego świata.
Grupa pierwotna:
- Anoreksja (jadłowstręt)
- Bulimia (żarłoczność)
Grupa wtórna:
- Bulimoreksja – połączenie anoreksji i bulimii, gdzie okres głodówki, jadłowstręt przeplata się z napadami objadania się i prowokowania wymiotów.
- Ortoreksja – przekonanie, że większość produktów nie jest wystarczająco zdrowa, aby je spożywać, czego skutkiem jest głodówka.
- Bigoreksja – dążenie do posiadania o wiele większej masy białkowej, co prowadzi co nadmiernego spożywania białka i odwodnienia.
- Pregoreksja – dotyczy kobiet w ciąży, które maksymalnie starają się ograniczyć tycie.
- Drunkoreksja – schorzenie powiązane z alkoholizmem, które polega na ograniczeniu spożywania posiłków, aby pić alkohol bez ryzyka przytycia.
Jak objawiają się zaburzenia odżywiania?
Większość zaburzeń odżywiania posiada wspólne cechy. Do takich cech można zaliczyć przede wszystkim nadmierną koncentrację, a wręcz obsesję na punkcie swojego wyglądu. Są to również nieprawidłowe nawyki związane z samym spożywaniem pokarmów i przekonanie o negatywnym obrazie własnego ciała.
Jest jednak grupa objawów, która wprost przemawia, że dana osoba może mieć problem, z którymkolwiek zaburzeń odżywiania i takich sygnałów nie należy lekceważyć. Do takich problemów należą m.in.:
- zmiana zachowania związana ze spożywaniem posiłków
- znaczna utrata masy ciała
- negatywny obraz własnego ciała
- ciągła koncentracja na wyglądzie
- pogorszenie stanu zdrowia
- nagłe postanowienie o rozpoczęciu intensywnej przygody z aktywnością fizyczną
- wypowiedzi, w których ciągle podkreślana jest zbyt duża masa ciała
- ciągłe wymówki dotyczące jedzenia
- częste wizyty w toalecie, w celu sprowokowania wymiotów
- zaburzenia hormonalne
Leczenie zaburzeń odżywiania
Z racji tego, że zaburzenia odżywiania w głównej mierze mają podłoże psychiczne, to rozpoznaniem oraz diagnostyką choroby zajmują się specjaliści ochrony zdrowia psychicznego. Jednak często zdarza się, że zanim chory trafi pod oko specjalisty, odwiedza innych medyków. Takie działania, wbrew pozorom, nie są błędem. Można powiedzieć, że takie postępowanie jest zgodne z chronologią, bowiem przed rozpoznaniem zaburzeń odżywiania, konieczne jest wykluczenie innych możliwych chorób czy schorzeń, które powodują nadmierną utratę masy ciała.
Jednak kiedy wszelkie badania nie wykazują innych problemów zdrowotnych, należy udać się do psychologa bądź psychiatry. Sama choroba powinna zostać zdiagnozowana przez psychiatrę, ponieważ to z nim będzie odbywała się cała terapia. Leczenie zaburzeń odżywiania to niestety żmudny i długotrwały proces. W zależności od potrzeb, do leczenia osoby z zaburzeniami odżywiania, mogą być również zaangażowani inni specjaliści.
Kiedy terapia zostanie podjęta, chory przejdzie przez wiele etapów. Natomiast pacjent zmagający się z schorzeniem musi przede wszystkim uświadomić sobie problem i skutki, jakie wynikają z zaburzeń odżywiania. Mimo że większość leży w rękach psychiatry, to sam chory musi chcieć zmienić dotychczasowe nawyki żywieniowe. Niezwykle ważne jest również to, aby chory uświadomił sobie, że problem ma podłoże psychiczne i chciał z tym walczyć.
Leczenie samo w sobie może trwać nawet kilka lat – wszystko zależy od stopnia zaawansowania zaburzeń oraz samego pacjenta. Często wprowadza się terapię rodzinną, aby chory mógł walczyć z zaburzeniami w otoczeniu bliskich mu osób. Osoba cierpiąca na takie schorzenie, bezwzględnie wymaga wsparcia oraz cierpliwości. Istnieją również przypadki, kiedy wymagane jest odizolowania chorego od środowiska, które przyczyniło się do problemu. Natomiast do naprawdę skrajnych przypadków zalicza się leczenie farmakologiczne, które wykorzystuje się w momencie, kiedy zauważa się u chorego inne, dodatkowe zaburzenia psychiczne, np. depresja.
